كێشەی زەوی‌و جیۆلۆجیای كێڵگە نەوتییەكانی هەرێمی كوردستان هۆكارێكی دیكەی دابەزینی داهاتی هەرێمەو كێشەی بۆ كۆمپانیا نێودەوڵەتییەكان دروستكردووە، ئەوەش لەدوای دابەزینی نرخی نەوت دێت كە لە ماوەی 2 ساڵی ڕابردوودا زیانێكی زۆری بە داهاتی هەرێم گەیاند.
داهاتی سەرەكی هەرێم پشت بە فرۆشی نەوت دەبەستێت، هەر كێشەیەك لە كێڵگە نەوتییەكان دروست ببێت‌و كاریگەری بكاتە سەر بەرهەمی نەوت یاخود نرخی نەوت لە بازاڕی جیهانی داببەزێت، ڕاستەوخۆ كاریگەری دەكاتەسەر بودجەی حكومەتی هەرێم كە ماوەی 3 ساڵە لەقەیرانێكی سەختی داراییدایەو سەرباری پاشەكەوتی بەشێك لەموچە ناتوانێت لەكاتی خۆیدا موچەش دابەشبكات.
ماڵپەڕی ناشناڵ بزنس بڵاویكردووەتەوە كە بەهۆی كێشەی زەوی‌و جیۆلۆجی كوردستانەوە كۆمپانیای گەنەڵ ئینێرجی زیانێكی زۆری كردووە، ئەوەش كێشەی بۆ حكومەتی هەرێم زیاد كردووە، ئەو كۆمپانیایەش یەكەم كۆمپانیا نییە كە بەوهۆیەوە تووشی كێشە بووە لەهەرێم.
ماڵپەڕەكە نوسیویەتی “گەر دابەزینی ئاستی یەدەگی نەوت جارێك وەك بێبەختی ببینرێت، ئەوا دووجار بەهۆی كەمتەرخەمییەوەیە. پاشەكشەی كۆمپانیای گەنەڵ ئینێرجی لە هەرێمی كوردستانی عێراق وایكرد بەهای پشكەكانی داببەزێت بۆ لەسەدا 7ی ئەو بەهایەی لە ساڵی 2014 دا هەیبوو.”
ئەو كۆمپانیایە كە لەلایەن یۆنی هاوارد بەڕێوەبەری پێشووی كۆمپانیای بریتش پتریۆلۆم لەساڵی 2011 دامەزراوە، لەساڵی 2016 ڕایگەیاند یەدەگی نەوت لەكێڵگەی نەوتی تەق تەق لە 499 ملیۆن بەرمیلەوە بۆ 172 ملیۆن كەمیكردووە، دواتریش لە 28ی ئازاردا ڕاگەیەندرا كە بۆ 59 ملیۆن كەمبووەتەوە.
لەئێستاشدا بەرهەمی كێڵگەی نەوتی تەق تەق لە 116 هەزار بەرمیلی ڕۆژانەوە بۆ 19 هەزار بەرمیل كەمیكردوە.
كۆمپانیای گەنەڵ ئینێرجی لە كۆتاییەكانی مانگی ئازاری ئەمساڵدا لە ڕاگەیەندراوێكدا ئاشكرایكرد نەوتی كێڵگەی تەق تەق پاشەكشەی گەورەی كردووەو یەدەگی نەوتەكەی لەسەدا 66 دابەزیوە، ئەوەش بەهۆی دزەكردنی ئاو بۆ بۆرییە نەوتییەكانی ئەو كێڵگەیە.
كۆمپانیای گەنەڵ ئینێرجی كە وەربەرهێنان دەكات لە نەوت‌و گازی كوردستاندا، دەڵێت، ئەو دابەزینی یەدەگی نەوتەش”دەبێتە هۆی هەڵپەساردنی ئامانجی بەرهەمی ساڵێكی كێڵگەكە كە لەنێوان 35 هەزار بۆ 46 هەزار بەرمیل بووە لە ڕۆژێكدا”.
بەگوێرەی ڕاگەیەندراوەكە، لە ئێستادا كێڵگەی نەوتی تەق تەق ڕۆژانە تەنها 19 هەزار بەرمیل بەرهەم دەهێنیت، لەكاتێكدا لە كۆتایی 2016 بەرهەمی ڕۆژانەی ئەو كێڵگەیە 36 هەزار بەرمیل بوو.
“بەم دواییە، بیرە سەرەكییەكانی بەرهەمهێنان، بەشێوەیەكی بەرچاو دابەزیون ئەوەش لە ئەنجامی دزەكردنی ئاو تێیاندا، ئەوەش بووەتە هۆی خراپكردنی دۆخی تەواوی كێڵگەكە” بەپێی ڕاگەیەندراوەكەی گەنەڵ ئینێرجی.
ناشناڵ بزنس ئ
Kurdish