دەوڵەت بە تامی هەژاریی

ئەم وتارە دەکرێ ناونیشانی تری هاوشێوەی “دەوڵەت بە تامی هەژاریی” هەبێ، بۆ نمونە، “دەوڵەت بە تامی نایەکسانی”، “دەوڵەت بەتامی نادادپەروەری”، دەوڵەت بە تامی تۆتالیتاری”، بەڵام ناونیشانی “دەوڵەت بە تامی هەژاریی” یم هەڵبژارد، لەبەر ئەوەی کە هاوڵاتیانی هەرێم ئێستا لە روانگەی تێرمە ئابوریی و ماددیەکان دەڕواننە ئێستا و ئایندەی خۆیان، دەسەڵاتدارانی هەرێم بە بەرنامە ماوەی زیاتر لە سێ ساڵە، هاوڵاتیانی هەرێمیان لە بەهاو تێڕوانینە مەعنەوییەکان داماڵیوە، بەشێوەیەک کە پرسی “مووچەو” و “بژێوی”، ئەرزشی زیاتر بێ لە پرسی “سەربەخۆیی” و ” ریفراندۆم”. دیارە ئەو حالەتە نیشانەی کەمتەرخەمی هاوڵاتیان نیە، بەڵکو دەرئەنجامی سیاسەتی تاڵان و نادیموکراسیانەی حیزب و سەرکردەکانی کوردە لەماوەی بیست و پێنج ساڵی حوکمڕانی خراپیان لە هەرێمی کوردستان. سەربەخۆیی و دەوڵەتی کوردی لەوانەیە خەونێکی لەمێژینەی زۆربەی هاوڵاتیانی هەرێم بێ، بەڵام هاوڵاتیانی هەرێم ئومێدیان بەو سەرکردەو و ئەکتۆرە سیاسییانە نیە کە بڕیارە دەوڵەتی ئایندەی کوردستانی بەڕێوەبەرن، بۆیە ناتوانن شۆرو شەوقێکی وا نیشان بدەن بەرامبەر بە قسەوباسی ریفراندۆم و سەربەخۆیی.

من لە روانگەیەکی ئایدیالییەوە ناڕوانمە پرسی دەوڵەت، واتە پێموانیە کە بەهای دەوڵەت لەخۆی دایە، بەڵکو دەوڵەت بۆمن ئامرازێکە بۆ فەراهەمکردنی ئازادی و مافەکان. واتە دەوڵەت ئامانجە سەرەکییەکە نیە، بەڵکو ئازادی و کەرامەتی مرۆڤەکانی سنوری ئەو دەوڵەتە گرنگە. دیارە مەبەستی من قسەکردن نیە لەسەر زەمینەکانی سەربەخۆیی، کاتی دەوڵەت دروستکردنە یان کاتی نیە، لەراستیدا کورد زۆر دواکەوتووە لە پرسی دروستکردنی دەوڵەت و نەتەوە. لێرەدا قسەیەکی پێشترم دووبارە دەکەمەوە، پرسی بوونی دەوڵەت چەندە گرنگ بێ، پرسی “چ جۆرە دەوڵەتێکمان هەبێ” دوو هێندە گرنگە. من لە روانگەیەکی نەتەوەیی رەگەزپەرستانە، یان ناسیۆنالیزمێکی کوێرانە، ناڕوانمە پرسی دەوڵەتی کوردی، بەڵکو دەوڵەتێکی کوردستانی کە لەسەر پایەکانی دیموکراسی و دادپەروەری و مەدەنیەت بنیات نرابێ، ئەمەش خواستی راستەقینەی هاولاتیانە.

هاوڵاتیان خوازیاری دەوڵەتێک نین کە ببێتە خوانێکی چەور بۆ نوخبەیەکی سیاسی بازرگان، و لەبەرامبەر ئەوەشدا ببێت بە دۆزەخ و کۆڵەمەرگیی بۆ زۆرینەی هاوڵاتیانی. بەڵکو هاوڵاتیان دەوڵەتێکیان گەرەگە کە لەژێر سایەیدا کەرامەتیان پارێزراو بێ، ماف و ئازادییەکانیان دەستەبەر بکات. دەوڵەتێکیان گەرەکە کە جیاوازییە ئابوری، چینایەتی و کۆمەڵاتیەتییەکان کەم بکاتەوە، بەواتایەکی تر هەمووان هەلی یەکسانیان هەبێ و لەبەرامبەر یاسادا وەک یەک بن. بەداخەوە دەوڵەتی کوردی ئایندەیی مژدەی یەکسانی و دادپەروەری و ئازادیمان پێنابەخشێ، دەوڵەتی ئایندەیی کوردی، دەوڵەتێک دەبێ، فیرعەونەکانی ئێستای بەسەر کۆڵی هاوڵاتیانەوە شەڕ لەسەر تاڵانکردنی دەکەن. دەوڵەتی ئایندەیی کوردی بەو ئاماژانەی ئێستاوە، دەوڵەتێک دەبێ کە ئازادی و سەرمایەو خۆشگوزەرانی بۆ نوخبەیەکی سیاسی بازرگان و باڵادەست، لەژێر ناوی کوردایەتی، فەراهەم دەکات، زۆرینەی هاوڵاتیانیشی دەبێ ئازار و ناخۆشییەکانی بکێشن. هیوادارم ئەم سیناریۆیانە تەنیا خەونێکی ناخۆش بن یان لە روانگەی رەشبینێکەوە بن و هیچی تر.

وەک هەنگاوی یەکەمی پرسی سەربەخۆیی و دروستکردنی دەوڵەتی کوردی، ئێستا باس لە ئەنجامدانی ریفراندۆم دەکرێ. ئەگەر ئاما