وێنە کانی ئە و دیوی قە یران

 

وێنە کانی  ئە و  دیوی قە یران

د۰ محمد امین گە ناوی

 

لە وتاری  کاریگەری قەیرانە کان لە سەر دیمۆگرافیا  بە و  مە بە ستە     ئا ما ژە م  بە م خا لە کردبوو کە ,   ھە ر کاتێ لە  کا ت و  شو ێنی خۆیا  نە توانر ێ

قە یران   چارە سە ر  بکر ێ ئەوا قە یران  بۆ  خۆی  ئە بێتە  بە ر ھە م ھێنە ری قە یرانی تازە لە  بوارو  ئا ستی جیاوازا کە  ئە شێ قە یرا نی  بە ر ھە م  ھا توو لە  قە یرانە   سە رە کیە کە   ز ۆر   ئا ڵۆز تر  بێ

وە  ھە روە ھا چا رە سە ریشی  لە ھە موو  روویە کە وە   گرا ن تر  بێ لە  چا و قە یرا نە  سە  رە کیە کە ۰

 

لە کاتی  دروست بوونی ھە ر  قە یرا نێ  لە ھە ر  بوار ێکا  پێویستە  لە  گەڵ  ھە نگا و  نان بۆ چا رە سە ری قە یران  شر ۆ فە و   شیکا ریش بکرێ بۆ دە ر ھا ویشتە کانی  قە یران  واتە   لە سە ر ئە م  بوارنە ی  کە بە ھۆی  قە یرا نە کە وە توشی   قە یران  ئە بن ۰

 

ما ملە لە گەڵ   دە ر ھا ویشتە کانی  قە یران و  چارە سە ریا ن   ئە مە یە  کە نە ک  ھە ر  جۆرو  ئە ندازە ی  قە یرانە بە رھە م ھا توە کان گر نگە   دیاری بکر ێ  , بنا سر ێ  وە  ببینر ێ   بە لکو ھە لسە نگا ندنی زنستی بۆ  شو ێن ,کا ت , وە  دۆخی پە یدا بوونی    قە یرانە کە ش لە رووی  ئابووری , سیاسی , کۆ مە لا یە تی ,جفا تی  , وە  دە رونبە وە  گر نگە بۆ  چا رە سە ر  ۰

 

ئە و دیوی  یان دە رھا ویشتە ی ھە ر  قە یرا نێ  ھە لبە تە بە  ئە ندازە ی  سە ختی وە زۆری  قە یرا ن  چە ندە ھا   وێنە ی جیاواز  دروست ئە کا ت  

 کە  ئە شێ دووبا رە  نە ک ھە ر  وێنە ی تە واو  جیاواز بن  لە قە یرا نە کە   خۆی   بە لکو  لە  کۆ ی گشتی وێنە ی  تە وا وی  جفات بگۆ رێ بە ھە موو  رە ھە ندە کا نیە وە ۰

بە لە بە ر چا و  گر تنی  ئەم دە ربرینە ی   سە رە وە    لە رە وشی ھە نوکە ی  ئە م قە یرا نە ی  کە لە  کوردوستا نا  دروست بووە   بە  ھە ر  ھۆیە ک  وە سینا ریۆ یە ک  بئ   کە   ئە مە ش  بۆ خۆی  با بە تێکی تایبە تە و   ئە شئ  لە کا ت و  بوار ێکی ترا لە سە ری   بنوسر ێ , چە ندە ھا  دە ر ھا ویشتە  وە  وێنە ی جیاوازی لە م  دیوی  خۆی دروست کردوە  وە دروست  ئەکات  ئە گە ر  ئە م  رە وشە ھە روا  بە ردە وا م  بئ   , کە  بە داخە وە ھە موو   ئا ما ژە کان  نە ک ھە ر  سە لمئنە ری   بە ردە وامی  رە وشن  بە لکو ھێماشن  بۆ د ژوارتر  بوونی  رە وش لە  ھە موو  لا یە کە وە  مە گە ر  تە نھا  معجیزە یە ک   روو بدات  رە وشە کە  رابگر ێ لە بە ختی  ھە ژاران۰

 

ئە م  قە یرا نە   دارایی  و  ئا بورییە ی   کە   ئێستا  ھە موو کا یە کا نی   ژیا نی   پە ک   خستوە  بووە تە  ھۆی دروست بوونی  وە بە ر ھە  ھێنا نی

 ز ۆر  قە یرانی  تر ی ترسناک   لە م دیوی خۆی   کە   وێنە کانی  لە م  خالانەدا     ئە بینر ێ۰

 

١  کە م  بوونە وە ی  ر ێژە ی  خوێندکار , خوێندە ر , وە فێر خواز  لە خوێند گە و  زانکۆو پە یمان گا کان ,   بۆ  نمو نە  لە  ھە ند ێ بە ش  لە کۆ لێجە کا نی زانکۆ کان   بۆ سا لی یە کە می (قۆنا غی یە ک) ی   ئە مسا ل ٢٠١٦/٢٠١٧   تە نھا   ٨  خوێندکار توانیویانە ئا ما دە بن  بە  ھۆی نە بوونی  توانا ی  دارایی  کە  ئە مە ش  بە دلنیایی  قە یرانی زانستی,  فە رھە نگی وە    مع