مالتۆس ‌و ئاو

 

قەشەی پرۆفیسۆر تۆماس مالتۆس هێندە میهرەبان‌و گەشبین نەبوو بەرامبەر بەئایندەی مرۆڤ، هەر لەبەرئەمەش بوو كە تێزو بۆچونەكانی كەوتنە بەر رەخنەو توڕەیی كارل ماركس ‌و ئەوی بەدوژمنی خەڵك ناوبرد.

ناوبانگی مالتۆس بەهۆی راستیەكی سادەو ئاشكراوە بوو، ئەو پێیوابوو كە گەشەی دانیشتوان بەشێوەی ئەندازەیی روودەدات‌و گەشەی خۆراك بەشێوەی ماتمایكی، ئەمە بەمانای چی دێت؟

لەدیدی مالتۆسەوە سەرچاوەی خۆراك چە‌سپیوە، بەڵام دانیشتوان لەزیادبوونی بەردەوامدایە. گەشەی دانیشتوان وا پێویست دەكات كە بەروبومی خۆراكی زیاتر‌و زیاتر بەرهەم بهێنرێت، ئەگەر زیادبوونی دانیشتوان كۆنترۆڵا نەكرێت، ژمارەی مرۆڤ هێندە شێتانە زیاد دەبێت كە سەرچاوەكانی خۆراك بەشی ئەو حەشامەتە زۆرە ناكات‌و دنیا تووشی قات‌و قڕی پەتاو نەهامەتی دەبێت، ئەو دەیوت “توانای گەشەسەندنی دانیشتوان بەشێوەیەكی بێ‌ سنوور زیاترە لەتوانای زەوی بۆ دابین كردنی بژێویی‌و خۆراكی مرۆڤ”.

كاتێك ئەم بۆچونانەی مالتۆس ئاوێتەی دیدە دەمارگیرە ئاینییەكەی دەبوو، ئاماژەی بەوە دەكرد كە قات‌و قڕی‌و برسێتی‌و نەخۆشی‌و پەتا لەئایندەدا وەك سزایەكی خوداوەند بەسەر حەشامەتدا دێت تا مرۆڤ رێنمایی بكات بۆ یەزدانپەرستی‌و خواناسی.

بەڵام ئەم تێزە ئاینیانەی ئەو نابێتە هۆی ئەوەی ئێمە راستییەكی گرنگ نادیدە بگرین، ئەویش ئەوەیە كە پێویستە لەمالتۆسەوە فێر بین كە ئاوی شیرین‌و فرێش رێژەكەی سنووردارو دیاریكراوە، دەبێت مرۆڤ خۆی لەگەڵ بڕەكەیدا بگونجێنێت‌و بەفیڕۆی نەدات، گونجانی مرۆڤیش چەندین شێوازی جیاوازی هەیە، وەك كۆنتڕۆڵكردنی زیادبوونی ژمارەی دانیشتوان‌و ئابوریكردن لەبەكارهێناندا.  

 

گۆڤاری ژوری بازرگانی و پیشەسازی سلێمانی